تاثیر خشکسالی بر وقوع سیلاب چگونه است؟ آیا خشکسالی میتواند موجب وقوع سیلاب در یک منطقه شود؟ عوامل وقوع سیلاب و خشکسالی چیست؟ سیلاب و خشکسالی چه تاثیراتی بر زندگی انسان دارند؟ در این وبلاگ به این سوالات پاسخ داده ایم و در انتها آزمایشی جالب از تاثیر خشکسالی بر وقوع سیلاب را بررسی کرده ایم.
آب، ماده ای ضروری برای ادامه حیات بر روی زمین است. زندگی را بدون مقدار کافی آب تصور کنید؛ در آن صورت انجام فعالیت های روزانه مثل شستشو، آشپزی، نوشیدن و … غیر ممکن خواهد بود و زندگی دچار آشفتگی ناراحت کننده ای خواهد شد.
چرخه آب، موجب ثابت نگه داشتن مقدار آب بر روی سطح زمین شده است. برای داشتن یک زندگی سالم، هر فرد به طور میانگین، روزانه به 50 لیتر آب نیاز دارد. مناطق بسیاری وجود دارند که در آنها، افراد به حداقل آب مورد نیاز نیز دسترسی ندارند.
مناطقی که بارش باران کافی ندارند و دارای خاک خشک هستند، از خشکسالی رنج میبرند. در حالیکه مناطقی که بارش باران سنگین و خاک باتلاقی دارند، عموما دچار سیلاب میشوند. سیلاب و خشکسالی دو پدیده ضد هم هستند.
فهرست محتوا
عوامل وقوع سیلاب و تاثیرات آن
مقدار بارش باران در یک منطقه، بسته به موقعیت جغرافیایی، از یک مکان به مکان دیگر متفاوت است. در بعضی از مکان ها، تقریبا در تمام طول سال باران میبارد در حالیکه در برخی مکان ها، فقط در برخی از روزهای سال شاهد بارش باران هستیم.
هند بیشترین مقدار بارش را در فصل مانسون(موسم بارندگی) ثبت میکند. بارش باران سبب راحتی و آرامش پس از روز های گرم و آفتابی تابستان میشوند. رشد دانه های گیاهان نیز به رسیدن مانسون ها(باد های موسمی) بستگی دارند.
با این حال، باران بیش از حد در موارد بسیاری مضر خواهد بود. بارش های سنگین، منتج به افزایش سطح آب رودخانه ها، دریا ها و اقیانوس ها میشود. آب در مناطق ساحلی انباشته شده و سبب وقوع سیلاب میشود. این سیلاب ها، آسیب های جدی و گسترده برای محصولات کشاورزی، حیوانات اهلی، املاک و زندگی انسان ها به همراه خواهد داشت. در طول سیلاب، بسیاری از حیوانات توسط قدرت آب جابجا میشوند و در نهایت از بین میروند.
عوامل وقوع خشکسالی و تاثیرات آن
اگر برای مدت طولانی باران نبارد، چه اتفاقی میافتد؟ به دلیل تبخیر و نفوذ آبافتذ، زمین آبهای زیرزمینی را از دست میدهد. چون این آب های از دست رفته به صورت باران به زمین برنمیگردد، زمین بسیار خشک میشود. سطح آب در دریاچه ها و رودخانه ها کاهش مییابد و در برخی شرایط پهنه های آبی کاملا خشک میشوند.
آب زیرزمینی کم میشود و این مسئله باعث وقوع خشکسالی میشود. در زمان خشکسالی بدست آوردن غذا و علوفه برای ادامه زندگی دشوار میشود. زندگی کردن سخت شده و بسیاری از حیوانات تلف میشوند.
تاثیر خشکسالی بر وقوع سیلاب
آیا خشکسالی میتواند باعث وقوع سیلاب شود؟ شاید این طور به نظر برسد که خشکسالی و وقوع سیلاب دو پدیده کاملا مجزا هستند، اما در شرایط خاص، خشکسالی میتواند باعث وقوع سیلاب شود. وقوع سیل در مناطقی که دچار خشکسالی هستند، پدیده دور از انتظاری نیست.
در مناطق خشک و گرم، زمین خیلی خشک است در نتیجه آب به سختی در آن فرو میرود. این مسئله علت وقوع سیل در این مناطق است. در هنگام بارش باران، آب در زمین جذب نمیشود در نتیجه روی زمین انباشته شده و جاری میشود در نهایت با ادامه بارش، سیل رخ میدهد.
دکتر راب تامسون از بخش هواشناسی دانشگاه ریدینگ، آزمایشی را انجام داد که به روشن تر شدن موضوع کمک میکند. او با کمک سه لیوان آب، میزان نفوذ آب در خاک مرطوب، خاک در فصل تابستان و خاک خشک(پس از یک موج گرما) را بررسی کرد. فیلم زیر، این آزمایش را نشان میدهد.